Συνοδά νοσήμτα και ψυχική υγεία

Η Κοιλιοκάκη είναι μια αυτοάνοση διαταραχή. Τα άτομα με μια αυτοάνοση διαταραχή είναι πιο επιρρεπή στην ανάπτυξη άλλων αυτοάνοσων διαταραχών. Για τα άτομα με Κοιλιοκάκη, ο κίνδυνος ανάπτυξης μιας άλλης αυτοάνοσης διαταραχής αυξάνεται με την ηλικία της διάγνωσης. Άλλες παθήσεις και ορισμένοι καρκίνοι συνδέονται επίσης με την Κοιλιοκάκη, αν και η τήρηση μιας αυστηρής, χωρίς γλουτένη διατροφής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου.

Η ανάγκη για πρώιμη διάγνωση και σωστή διαχείριση της νόσου είναι κρίσιμη για τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης άλλων αυτοάνοσων διαταραχών και συναφών παθήσεων. Η κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ Κοιλιοκάκης και άλλων ασθενειών μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Ηλικία Διάγνωσης

Πιθανότητα Ανάπτυξης Άλλης Αυτοάνοσης Διαταραχής

2-4

10,5%

4-12

16,7%

12-20

27%

Πάνω από 20

34%

 

Οι πιο κοινές διαταραχές που σχετίζονται με την κοιλιοκάκη είναι η νόσος του θυρεοειδούς και ο διαβήτης τύπου 1. Η Κοιλιοκάκη είναι πιο συχνή σε άτομα που έχουν τις παρακάτω αυτοάνοσες διαταραχές:

 

Αυτοάνοση Διαταραχή

Αυξημένος Κίνδυνος

Νόσος του Addison

6%

Αρθρίτιδα

1,5-7,5%

Αυτοάνοση Ηπατίτιδα

6-15%

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto

4-6%

Ιδιοπαθής Διατεταμένη Μυοκαρδιοπάθεια 

5,7%

Νεφροπάθεια IgA (Νόσος Berger)

3,6%

Πολλαπλή Σκλήρυνση (MS)

11%

Σύνδρομο Sjogren

2-15%

Διαβήτης Τύπου 1             

2,4-16,4%

University of Chicago Medicine Celiac Disease Center, Φεβρουάριος 2013.

 

Ερπητοειδής Δερματίτιδα

(DH) Η Ερπητοειδής δερματίτιδα, επίσης γνωστή ως DH και νόσος του Duhring, είναι μια δερματική εκδήλωση της Kοιλιοκάκης. Τα κλασικά ευρήματα είναι κνησμώδη (φαγούρα) οζίδια, που εμφανίζονται συμμετρικά, ιδιαίτερα στους βραχίονες, στους αγκώνες, στα γόνατα και στους γλουτούς. Τα οζίδια της DH μπορεί να μοιάζουν με ερπητικές αλλοιώσεις, αλλά δεν προκαλούνται από τον ιό του έρπητα. Τα συμπτώματα της ΕΔ συνήθως εμφανίζονται και υποχωρούν και μπορεί να συγχέονται με έκζεμα. Τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν όταν οι ασθενείς τηρούν μια αυστηρή δίαιτα χωρίς γλουτένη. Η ΕΔ επηρεάζει το 15-25% των ατόμων με κοιλιοκάκη που συνήθως δεν έχουν πεπτικά συμπτώματα. Η ΕΔ μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών αλλά εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 30-40 ετών. Η κατάσταση είναι κάπως πιο συχνή στους άνδρες από τις γυναίκες, και οι άνδρες είναι πιο πιθανό να έχουν άτυπες στοματικές ή γεννητικές αλλοιώσεις.

 

Διαβήτης Τύπου 1 (T1DM)

Υπάρχει γνωστή συσχέτιση μεταξύ του T1DM και της Κοιλιοκάκης. Περίπου 5-10% των παιδιών με T1DM έχουν επίσης Κοιλιοκάκη. Η τυπική σύσταση είναι να υποβάλλονται όλοι οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται με T1DM σε έλεγχο για Κοιλιοκάκη.

Υπάρχουν επιπρόσθετες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες που διαχειρίζονται τόσο τον Τ1ΔΜ (Τύπος 1 Διαβήτης) όσο και την κοιλιοκάκη, περιλαμβάνοντας πώς να διαχειριστούν τον υπολογισμό των υδατανθράκων και τις δόσεις ινσουλίνης, ενώ βρίσκονται σε δίαιτα χωρίς γλουτένη. Πολλά προπαρασκευασμένα προϊόντα χωρίς γλουτένη έχουν αυξημένη περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες σε σύγκριση με προϊόντα που περιέχουν γλουτένη. Ως εκ τούτου, οι ασθενείς με διαβήτη μπορεί να παρατηρήσουν υψηλότερα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα από το φυσιολογικό και μπορεί να χρειαστούν επακόλουθες προσαρμογές στο σχήμα της ινσουλίνης τους. Μια στενή συνεργασία μεταξύ του γαστρεντερολόγου του παιδιού, του ενδοκρινολόγου και του διατροφολόγου προσφέρει την πιο ιδανική διαχείριση για το παιδί. Δεν υπάρχει τεκμηριωμένη σύνδεση μεταξύ της κοιλιοκάκης και του διαβήτη τύπου 2.

 

Σύνδρομο Down

Τα παιδιά με σύνδρομο Down έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κοιλιοκάκης, που είναι περίπου ο ίδιος με αυτόν των παιδιών με Τ1ΔΜ. Η στάνταρ σύσταση είναι ότι τα παιδιά με σύνδρομο Down θα πρέπει επίσης να υποβάλλονται σε εξέταση για κοιλιοκάκη.

Υπάρχουν αρκετές αυτοάνοσες διαταραχές και άλλες σοβαρές καταστάσεις που συνδέονται με την Κοιλιοκάκη, όπως:

  • Αρθρίτιδα/Νεανική Ιδιοπαθής Αρθρίτιδα
  • Νόσος του Addison
  • Αυτοάνοση Ηπατίτιδα
  • Θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Αυτοάνοση Νόσος του Θυρεοειδούς)
  • Νόσος του Crohn; Φλεγμονώδης Νόσος του Εντέρου
  • Χρόνια Παγκρεατίτιδα 
  • Σύνδρομο Down
  • Ιδιοπαθής Διατεταμένη Μυοκαρδιοπάθεια
  • Νεφροπάθεια IgA (Νόσος Berger)
  • Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου
  • Λύκος
  • Πολλαπλή Σκλήρυνση
  • Πρωτοπαθής Χολική Κίρρωση 
  • Πρωτοπαθής Σκληρυντική Χολαγγειίτιδα
  • Ψωρίαση
  • Ρευματοειδής Αρθρίτιδα
  • Σκληρόδερμα 
  • Σύνδρομο Sjogren
  • Σύνδρομο Turner
  • Διαβήτης Τύπου 1
  • Ελκώδης Κολίτιδα; Φλεγμονώδης Νόσος του Εντέρου
  • Σύνδρομο Williams

 

Δυσανεξία στη γλουτένη, Non-Celiac Gluten Sensitivity (NCGS)

Η NCGS είναι μια κατάσταση με συμπτώματα παρόμοια με αυτά της Κοιλιοκάκης, αλλά δεν έχει καθορισμένο διαγνωστικό τεστ. Τα συμπτώματα των ατόμων με NCGS βελτιώνονται όταν η γλουτένη αφαιρείται από τη διατροφή.

Άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα όπως κοιλιακό πόνο, φούσκωμα, διάρροια, δυσκοιλιότητα, πονοκεφάλους, κατάθλιψη, συμπεριφορές παρόμοιες με ΔΕΠΥ, “εγκεφαλική ομίχλη”(coeliac fog), πόνο στα οστά ή στις αρθρώσεις, και χρόνια κόπωση όταν καταναλώνουν γλουτένη στη διατροφή τους, αλλά και άλλα συμπτώματα είναι επίσης πιθανά.

Δεδομένου ότι δεν υπάρχει διαγνωστικό τεστ για την δυσανεξία στη γλουτένη, ο μόνος τρόπος διάγνωσης είναι να υποβληθεί κανείς σε εξετάσεις που απαιτούνται για να επιβεβαιωθεί η Κοιλιοκάκη. Τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με δυσανεξία στη γλουτένη δεν εμφανίζουν βλάβη στο λεπτό έντερο ούτε αναπτύσσουν τα αντισώματα της ιστικής τρανσγλουταμινάσης (tTG) που βρίσκονται στην κοιλιοκάκη, ούτε έχουν ενδείξεις αλλεργίας στο σιτάρι. Η διάγνωση βασίζεται στην απουσία θετικών αποτελεσμάτων για τις εξετάσεις κοιλιοκάκης ή αλλεργίας στο σιτάρι, καθώς και στη βελτίωση των συμπτωμάτων με δίαιτα χωρίς γλουτένη. Περαιτέρω απόδειξη της διάγνωσης είναι η επανεμφάνιση των συμπτωμάτων όταν η γλουτένη επανεισάγεται στη διατροφή.

Δεν υπάρχει θεραπεία για την δυσανεξία στη γλουτένη και η μόνη αντιμετώπιση είναι να ακολουθεί κανείς μια δίαιτα χωρίς γλουτένη.